Walory krajoznawcze

WALORY KRAJOZNAWCZE

Południowa część gminy z Pilicą i Smoleniem jest uczęszczana przez turystów na Szlakach Orlich Gniazd i Warowni Jurajskich oraz przez wycieczkowiczów. Tę część obejmuje utworzony w 1980 r. Zespół Jurajskich Parków Krajobrazowych (na obszarze województwa katowickiego), a właściwie jeden z parków - Park Krajobrazowy Orlich Gniazd, ciągnący się od Rabsztyna po Olsztyn. Działalność człowieka na terenie Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych nie może kolidować z ochroną przyrody oraz krajobrazu. Celem ochrony historycznego wzgórza zamkowego w Smoleniu oraz interesującej flory utworzono w 1959 r. rezerwat krajobrazowy "Smoleń". U stóp wzgórza zamkowego wykonano obozowisko oraz parking. Najciekawsze skałki jurajskie w okolicach Smolenia i Złożeńca uznano za pomniki przyrody. Sam Park Krajobrazowy obejmuje pd. część gminy od Złożeńca do Cisowej i Kleszczowej, natomiast pozostała część gminy prawie w całości znajduje się w otulinie tego parku.

Duże walory krajoznawcze posiada sama Pilica. Cennymi zabytkami są kolegiata pilicka oraz zespół pałacowo-parkowy. Sam park i pałac, obecnie własność prywatna, są niedostępne do zwiedzania; można jednak podziwiać zachowaną fortyfikację bastionową. Na wzgórzu św. Piotra, kolebce Pilicy, zachowała się drewniana zabytkowa dzwonnica spalonego w 1945 r. kościółka drewnianego. Ze wzgórza roztacza się piękna panorama. Przy ul. Krakowskiej usytuowany jest kościółek szpitalny św. Jerzego (wnętrze niedostępne dla zwiedzających). W Biskupicach na wzgórzu górującym nad Pilicą, znajduje się zabytkowy zespół kościelno-klasztorny reformatów, a w drugim przedmieściu - Zarzeczu - ruiny kościoła księży marków.

O terrorze hitlerowskim czasu ostatniej wojny przypomina głaz z płytą na rynku pilickim oraz tablica pamiątkowa na miejscu egzekucji za murami fortyfikacji. O męczeństwie ludności gminy przypominają tablice w Biskupicach -Tomali, Sierbowicach, Siadczy i w Wierbce.

Północna i wschodnia część gminy rzadko jest celem turystyczno-krajoznawczych eskapad. Zabytkowy kościół w Kidowie, bardzo ciekawe kościoły w Dzwono-Sierbowicach i Do-brakowie, zespół pałacowo-parkowy w Wierbce są cennymi walorami krajoznawczymi. Wzdłuż dróg stoją liczne kapliczki, figury i krzyże wykute w piaskowcu lub wyrzeźbione w drewnie. Może za kilkanaście lat znikną tak liczne jeszcze dzisiaj na wsi podpilickiej zagrody, chałupy i stodoły drewniane, często kryte strzechą. W prawie każdej wsi gminy Pilica takich zabytków ludowego budownictwa jest kilka, a czasem nawet kilkanaście. Gmina posiada znakomite warunki do uprawiania turystyki narciarskiej. Zróżnicowany teren sprzyja tej zdrowej formie rekreacji.

Przez najciekawsze zakątki gminy przebiegają dwa główne jurajskie szlaki turystyczne:

- czerwono znakowany Szlak Orlich Gniazd z Krakowa do Częstochowy; na terenie gminy szlak prowadzi od połączenia ze szlakiem niebieskim na pd. od Smolenia w pn. części doliny Wodącej, przez Smoleń, Pilicę i w kierunku Podzamcza przez Kocikową (w obrębie granic gminy - 12 km),

- niebieski Szlak Warowni Jurajskich z Rudawy do Mstowa; na obszarze gminy prowadzi z doliny Wodącej przez Smoleń omijając Wzgórze Zamkowe i dalej przez Złożeniec w kierunku Ryczowa (5,2 km).

W okolicach Smolenia oba szlaki łączy czarny szlak łącznikowy długości 1,5 km. Zielony szlak prowadzi od zamku w Smoleniu do Jeżówki przez Cisową (3,1 km).

Łączna długość znakowanych szlaków turystycznych w gminie Pilica wynosi 21,5 km. Szlaki te są dobrze utrzymane dzięki działaczom turystycznym z Zawiercia z Andrzejem Stróżeckim na czele.

Oprac. R. Respondowski

Ostatnio dodane aktualności